Jeremy Rifkin - Das Ende des Kapitalismus Το τέλος του καπιταλισμού (Teil 6 / Μέρος 6)

Jeremy Rifkin - Das Ende des Kapitalismus (Teil 6)

Το τέλος του καπιταλισμού (Μέρος 6)

Der Ökonom Jeremy Rifkin liebt große Thesen, jetzt verkündet er den Niedergang des Kapitalismus und den Beginn einer sozialen Gemeinschaft. Das klingt nach einer naiven Utopie. Aber ist es überhaupt eine?

Ο οικονομολόγος Jeremy Rifkin αρέσκεται σε μεγάλες θέσεις και τώρα ανακοινώνει την πτώση του καπιταλισμού και την έναρξη μιας κοινωνικής κοινότητας. Αυτό ακούγεται σαν μια ελαφρόμυαλη ουτοπία. Είναι όμως;

Ökonomie der Kollaboration

Οικονομία της συνεργασίας

Es ist aber der Punkt, an dem es interessant wird. So falsch, naiv, geschwätzig man Rifkins Digitalromantik finden kann, so wenig hat sie mit den Slogans zu tun, die in der Ideologie des Silicon Valley davon übrigbleiben, einer Ideologie, die man ja vor allem daran erkennt, dass sie das Grand Design, die politischen und ökonomischen Effekte ihrer Spielzeuge verschweigt.	Είναι όμως το σημείο στο οποίο γίνεται ενδιαφέρον. Όσο λάθος, ελαφρόμυαλη και φλύαρη κι αν βρίσκει κανείς τον ψηφιακό ρομαντισμό του Rifkin, τόσο λίγο έχει να κάνει με τα συνθήματα που απέμειναν από την ιδεολογία του Silicon Valley, την οποία αναγνωρίζει κανείς πρωτίστως από το μεγαλεπίβολο σχέδιο να αποκρύπτει τα πολιτικά και οικονομικά αποτελέσματα των παιγνίων της.
Statt großer Gesellschaftsentwürfe formuliert sie Floskeln und glaubt, die Welt retten zu können, indem sie Apps gegen Alltagsprobleme programmiert.	Αντί για μεγάλα κοινωνικά σχέδια διατυπώνει κλισέ και πιστεύει πως μπορεί να σώσει τον κόσμο, προγραμματίζοντας εφαρμογές για καθημερινά προβλήματα.

Es sind vielleicht nicht immer die richtigen Interpretationen, die Rifkin liefert, es sind aber die richtigen Kategorien. Das gilt auch für den wichtigsten Aspekt seiner Überlegungen, seine Kulturanthropologie. Das interessanteste Kapitel ist jenes, in dem er sich, wenn auch nur skizzenhaft, mit der Frage der Freiheit beschäftigt.	Ίσως να μην είναι πάντα σωστές οι ερμηνείες που προσφέρει ο Rifkin, είναι όμως οι σωστές κατηγορίες. Αυτό ισχύει και για τη σημαντικότερη πτυχή των σκέψεών του, την πολιτιστική ανθρωπολογία του. Το πιο ενδιαφέρον κεφάλαιο είναι εκείνο, στο οποίο ασχολείται - έστω και μόνο περιγραμματικά - με το ερώτημα της ελευθερίας.
Dass die herrschenden Vorstellungen von Privatsphäre eben auch nur die lieb gewonnenen Anpassungen an eine Welt des Privateigentums sind, „wo alles auf die Dichotomie ,mein‘ und ,dein‘ reduziert war“, dass es sich dabei also um Errungenschaften handelt, nicht um ein Menschenrecht, das sollte man eben auch im Hinterkopf haben, wenn man sie verteidigen möchte.	Ότι οι επικρατούσες ιδέες για την ιδιωτική ζωή είναι μόνο επιθυμητές προσαρμογές σε έναν κόσμο της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, "όπου όλα μειώνονται στη διχοτόμηση 'δικό μου' και 'δικό σου' " - ότι πρόκειται λοιπόν για κατακτήσεις και όχι για ένα ανθρώπινο δικαίωμα, αυτό πρέπει να έχει κανείς στο πίσω μέρος του μυαλού του όταν προσπαθεί να τις υπερασπιστεί.

Wenn man das eine ohne das andere haben will, die Autonomie ohne das Automobil gewissermaßen, reicht Technologiekritik allein nicht aus. Die Kraft der Autonomie, hat Theodor W. Adorno einmal gesagt, ist die Kraft des Nicht-Mitmachens. In einer Ökonomie der Kollaboration ist sie nicht vorgesehen.

Όταν θέλουμε να έχουμε το ένα χωρίς το άλλο, την αυτονομία χωρίς το αυτοκίνητο κατά μία έννοια, δεν αρκεί μονο η κριτική στην τεχνολογία. Η δύναμη της αυτονομίας, είχε πει κάποτε ο Theodor W. Adorno, είναι η δύναμη του να μην κάνεις τίποτα. Σε μία οικονομία της συνεργασίας δεν προβλέπεται.

πηγή: Frankfurter Allgemeine Zeitung

Σχετικά προϊόντα: